Hielspoor operatie: voor- en nadelen

Een hielspoor operatie wordt uitgevoerd door een chirurg. De operatie bestaat vaak uit een kuitspierverlenging, maar ook de aanhechting van de peesplaat wordt soms losgesneden. Het is een behandeling die in verband met mogelijke complicaties alleen wordt uitgevoerd als meer conservatieve hielspoor behandelingen als fysiotherapie of de Strassburg Sock niet helpen.

Operaties worden altijd uitgevoerd door een orthopedisch chirurg in een ziekenhuis of een gespecialiseerde kliniek. De operatie kan op verschillende manieren worden uitgevoerd. Dit hangt ook samen met de aard van het hielspoor. De meeste operaties werden uitgevoerd aan de hiel of peesplaat, maar recent wordt vaak juist de kuitspier geopereerd. Er zijn de laatste jaren veel ontwikkelingen geweest, waarbij sommige technieken die vroeger vaak werden toegepast, minder effectief bleken. Soms worden deze toch nog wel uitgevoerd. Laten we de opties eens doornemen:

Deze procedure wordt ook wel aangeduid als Gastroc slide of Gastrocnemius recessie. Ook bij achillespeesontsteking kan deze ingreep effectief zijn. Vaak hebben mensen met hielspoor te korte en stijve kuitspieren. Als gevolg daarvan wordt via de achillespees veel rek uitgeoefend op de peesplaat, met irritatie aan de hiel tot gevolg. Normaal gesproken moeten rekoefeningen de kuitspier genoeg kunnen verlengen om dit probleem op te lossen, maar bij sommige mensen blijft de kuitspier ook dan te kort. Dan kan met een operatie de kuitspier verlengd worden. De lange kuitspier (de zogenaamde gastrocnemius) wordt dan ingesneden, een stukje boven de hak, aan de zijkant van het onderbeen:

De kuitspier groeit na de operatie weer opnieuw aan op de achillespees, waardoor beide iets meer ruimte krijgen en de korte kuitspieren verlengd worden. Na de operatie moet de patiënt 2 weken in loopgips om te herstellen en daarna 2 maanden met een nachtspalk slapen en rekoefeningen doen om te zorgen dat de kuitspier soepel blijft. Deze operatie wordt steeds gangbaarder en heeft ook minder risico's dan de hieronder aangegeven opties. De bijwerkingen zijn beperkt. Hoogstens blijft de kuitspier wat minder sterk.

Als het hielspoor niet veroorzaakt wordt door een te korte kuitspier en de Gastroc slide operatie dus niet zinvol is wordt soms een zogenaamde Plantaire Fasciotomie uitgevoerd. Dit wordt meestal als kijkoperatie uitgevoerd. Door 2 sneetjes in de hiel wordt een kleine camera ingebracht. De aanhechting van de peesplaat aan de hiel wordt met een klein mesje los gesneden. Dit vermindert de spanning op de peesplaat. Het weefsel zal als het goed is na een paar weken vanzelf weer aangroeien. Nadeel is dat hierdoor de stand van de voet (tijdelijk) niet gecorrigeerd kan worden, met een mogelijk risico op doorzakken van de voet. Deze ingreep wordt ook wel de Steindler procedure genoemd, naar de arts die deze voor het eerst heeft uitgevoerd. Tegenwoordig wordt deze ingreep als minder effectief gezien en niet zo vaak uitgevoerd. Er zijn echter klinieken die deze behandeling nog steeds uitvoeren.

Het nadeel van deze operatie is dat het succespercentage relatief laag is. Ook is er veel kans op complicaties is, zoals beschadiging van de zenuwen en verlies van stabiliteit van de voet.

Hierbij wordt een grotere incisie gemaakt en het kalkweefsel van de peesaanhechting verwijderd. Soms wordt dit gecombineerd met het losmaken van de peesplaat (Steindler procedure). Indien van toepassing kan ook een eventueel beknelde zenuw bevrijd worden. Aangezien de verkalking met de pees vergroeid is, zal ook de peesaanhechting zelf beschadigd raken, dat is niet te voorkomen. Bij deze operatie is meer risico op beschadiging van omliggend weefsel en zenuwen. Revalidatie duurt ook langer.

Na deze operatie is veel rust nodig, en het weefsel zal aan moeten groeien voor de voet echt weer belast kan worden. Vaak geldt een revalidatie periode van 2-3 maanden. Er is een vrij hoog risico op complicaties, wat de belangrijkste reden is dat dit deze operaties alleen in uitzonderlijke gevallen nog worden toegepast.