Achillespeesontsteking - Oorzaak, symptomen en behandeling

Achillespeesontsteking (tendinitis achillis) is een ontsteking van de achillespees: de pees die van de kuitspier naar de hiel loopt. Het is een zogenaamde steriele ontsteking (niet-bacterieel). De ontsteking is pijnlijk en kan sporten onmogelijk maken, zeker als de blessure wordt genegeerd en chronisch wordt. Gelukkig gaat het vaak vanzelf over als je rustig aan doet. Met onze zelfhulp tips en hulpmiddelen kun je de genezing versnellen.

Achillespeesontsteking is net als hielspoor een veel voorkomende blessure, vooral  bij wat oudere hardlopers. Het is de oorzaak van 6-17% van alle sportblessures! Mannen hebben er vaker last van dan vrouwen. Gelukkig gaat het bij de meeste mensen na enkele weken of maanden weer over. Soms gebeurt dat vanzelf, soms door alleen wat rust te houden of met simpele hulpmiddelen. Bij een minderheid is de achillespeespijn hardnekkeiger en soms zelfs chronisch.

De wetenschappelijke naam voor achillespeesontsteking is tendinitis achillis. In plaats van tendinitis (ontsteking) kan er ook sprake zijn van tendinose (degeneratie): de pees is dan niet ontstoken, maar beschadigd. Ook wordt soms gesproken over achillespees tendinopathie of achillodynie. In ernstige gevallen is de achillespees niet alleen ontstoken, maar kan er zelfs een achillespees-ruptuur optreden, ofwel een (gedeeltelijke) scheur van de pees. Daarnaast kan er sprake zijn van bursitis: een ontsteking van de slijmbeurs van de achillespeespees. 

Het deel van de achillespees dat ontstoken is, is meestal het deel vlak boven de hak, waar de aanhechting van de pees begint. Juist hier is de doorbloeding van het peesweefsel slecht, waardoor herstel van een kleine ontsteking moeizaam gaat, en er een serieuze ontsteking kan ontstaan.

Oorzaak van achillespeesontsteking

De belangrijkste oorzaak van achillespeesontsteking is overbelasting door sporten en het dragen van slechte schoenen, soms in combinatie met voetafwijkingen als platvoeten, doorgezakte voeten of slappe enkels. Al deze factoren dragen bij aan een onnatuurlijke belasting van de achillespees, waardoor deze beschadigt en mogelijk ontstoken raakt. Vooral sporters op leeftijd zijn kwetsbaar.

Andere oorzaken zijn:

Meestal is het probleem van de blessure niet een "echte" ontsteking van de pees, maar degeneratie van het weefsel in de pees (mini-scheurtjes).

Symptomen van achillespeesontsteking

Typische symptomen van achillespeesontsteking zijn de volgende:

Aanvankelijk treden er alleen direct na het sporten lichte pijnklachten of stijfheid op, die na een paar uur weer verdwijnen. De pijn in de achillespees concentreert zich meestal enkele centimeters boven de hiel. Als deze klachten genegeerd worden kan de pijn verergeren en aanhouden. Bij een warming-up kunnen de pijnklachten soms tijdelijk verdwijnen, om na de training weer terug te komen. In ernstige gevallen is de pijn continue aanwezig, en verdwijnt deze ook in rust niet meer.

Vooral na rust of 's ochtends kan het gebied rond de pees en de pees zelf stijf aanvoelen. Tenslotte kan de pees wat gezwollen zijn.

In het geval van een achillespees-ruptuur (scheuring) treedt een hevige pijn in de achillespees op en is lopen direct onmogelijk. Ook kan de plek van de ruptuur met het oog waargenomen worden.

Met röntgen-foto's, echografie of eventueel een MRI-scan kan de diagnose eventueel bevestigd worden. Er is dan vaak kalkvorming in het peesweefsel te zien.

Behandeling van achillespeesontsteking

In het beginstadium is de blessure vaak goed te behandelen. Bij veel mensen gaat het ook vanzelf weer over na een paar weken of maanden. Pas als de achillespeespijn chronisch wordt is behandeling lastiger. Probeer dus zo snel mogelijk actie te ondernemen als je last krijgt.  Denk dan aan de volgende maatregelen:

Behandeling van achillespeesklachten moet vaak langdurig worden volgehouden, aangezien de klacht erg hardnekkig kan zijn. Wees vooral voorzichtig met te snel weer belasten, anders kan de klacht snel weer terugkomen.

Achillespees bandage

Met een achillespees-bandage kun je zelf wat doen aan je ontsteking. Deze bandage is een van de weinige zelfhulpmiddelen die specifiek voor achillespeesblessures is ontwikkeld. Gelukkig is hij vaak effectief. Goede voorbeelden zijn de Achillotrain van Bauerfeind (afbeelding hieronder), de Silistab Achillo van Thuasne en de wat goedkopere Novamed Achillespees brace.

Deze braces worden vaak door ziekenhuizen voorgeschreven na een operatie of ruptuur, maar je kunt ze ook prima zelf toepassen. Het effect is tweeledig:

Zowel de Achillotrain als de Silistab Achillo zijn verkrijgbaar in onze webshop.